Dağ illüzyonu: Bu resimde yanlış olan ne?

Himalaya doruklarının tesadüfi çekilmiş bu fotoğrafı ilginç bir illüzyonu barındırıyor.

Bu fotoğrafa baktığınızda olağandışı bir şey görüyor musunuz? Uzaktaki iki doruğa yakından bakınca bu dağların şeffaf olduğunu göreceksiniz.

Bu fotoğrafı Himalaya gezisinde göz uzmanı Thomas Carlson çekti. Öylesine etkilenmişti ki araştırmacı arkadaşı Susan Wardle ile birlikte i-Perception adlı dergiye bu görsel etkinin neden oluştuğuna dair bir makale kaleme aldı.

“Uzun bir yürüyüşün ardından oldukça yorulmuştum. Uzakta dağı gördüğümde çok dikkatimi çekti. İlginç bir manzaraydı. Sonra dikkatimi çeken asıl şeyin şeffaf bir dağ görme olanaksızlığı olduğunu anladım.” diyor.

Sydney’deki Macquarie Üniversitesi’ndeki laboratuvarına döndüğünde fotoğrafı Wardle’a gösterdi. Wardle, fotoğrafta dikkatini çeken ilk şeyin, güzel olmasının yanı sıra illüzyonun, görsel algının birçok kuralını bünyesinde birleştirmesi olduğunu söylüyor.

Kanisza illüzyonunda, karmaşık şekiller ve çizgiler yerine üst üste binmiş iki büyük üçgen görürüz.

Bu ilginç görüntüyü oluşturan şey, atmosferin ışığı dağıtması nedeniyle uzaktaki dağların daha soluk ve neredeyse gökyüzüyle aynı renkte görünmesiydi. Fakat ayrıca iki uzak tepe üst üste binerek altta daha koyu bir bölge görüntüsü yaratıyordu. Tıpkı renkli iki şeffaf kağıdın üst üste gelen kısımlarının daha koyu bir renk oluşturması gibi.

Dikkatli izlendiğinde koyu kısmın aslında ayrı bir tepe olduğu belli oluyor. Fakat beyin mümkün olan en basit yoldan çizgileri birleştirme eğiliminde olduğu için, ki buna psikolojide “iyi devamlılık” kuralı denir, üst üste binmiş iki şeffaf dağ görüyormuşuz illüzyonu yaratır.

Kanisza illüzyonu adı verilen resimde, karmaşık şekiller ve çizgiler yerine neden üst üste binmiş iki büyük üçgen gördüğümüzü de bu kuralla açıklayabiliriz.

Böylesi örneklere gerçek hayatta ender rastlandığını belirten Wardle, bu dağların, beynimizin her gün kullandığı algısal çıkarsama yöntemine iyi bir örnek olduğunu söylüyor.