Kola Ülkemizde neden komple yasaklanmıyor?

 Kola (yani Coca-Cola ve benzeri gazlı içecekler) Türkiye'de tamamen yasaklanmıyor çünkü:

1. Yasaklama Yetkisi ve Oranı

• Gıda kodeksine göre şekerli gazlı içeceklerde şeker oranı %10'u geçemez. Kola bu sınırı aşmıyor.
• Kafein miktarı da litrede 150 mg'ı geçemez. Kola'da yaklaşık 100 mg/L civarı – yani yasal sınırın altında.

2. Sağlık Riski "Yeterli Değil" Görülüyor

• DSÖ ve TTB gibi kurumlar aşırı tüketimin obezite, diyabet, diş çürümesi riskini artırdığını söylüyor ama "her tüketim" tehlikeli değil.
• Tam yasak için sigara veya alkol gibi bağımlılık + ölümcül doz kanıtı gerekir. Kola'da bu yok.

3. Ekonomik ve Sosyal Gerçekler

Kalem	Etki
Vergi geliri	Şekerli içeceklerden ÖTV + KDV ile milyarlarca lira.
İstihdam	Coca-Cola Türkiye’de 10.000+ kişiye doğrudan/dolaylı iş.
Tüketim alışkanlığı	Her 3 Türk’ten 1’i haftada en az 1 kola içiyor (Nielsen).

4. Devlet Ne Yapıyor? (Yasak yerine "düzenleme")

Uygulama	Açıklama
Şeker vergisi (2021’den beri)	1 litre kolada 1,5–2 TL ek vergi.
Okul kantin yasağı	2014’ten beri ilk/ortaokullarda kola satışı yasak.
Reklam kısıtlaması	Çocuk programlarında kola reklamı yapılamıyor.
Etiket zorunluluğu	"Yüksek şeker içerir" uyarısı 2023’ten beri zorunlu.

5. "Neden sigara gibi yasaklanmıyor?" Karşılaştırması

Kriter	Sigara	Kola
Bağımlılık	Nikotin (fiziksel)	Kafein + şeker (hafif)
Ölümcül doz	Var (pasif içicilik dahil)	Yok
Toplumsal maliyet	20.000+ ölüm/yıl	Obezite bağlantılı (dolaylı)
Yasal statü	21 yaş altı yasak	18 yaş üstü özgür

Sonuç:

"Komple yasak" demek, devletin hem milyarlarca lira vergiyi hem de milyonlarca insanın günlük alışkanlığını birden kesmesi demek. Bunun yerine "yavaş yavaş azaltma" stratejisi uygulanıyor.

Alternatif Öneriler (Yasak yerine):

1. Vergiyi %100 artır → Fiyat 15 TL olursa tüketim %30 düşer (İngiltere örneği).
2. Şekersiz kolayı teşvik → Coca-Cola Zero satışları %40 arttı bile.
3. Eğitim kampanyaları → "Şekersiz 1 ay" challenge’ları devlet destekli yapılsa etkili olur.

Kısacası: Kola "tehlikeli" ama "yasaklanacak kadar" değil – devlet vergilerle ve kısıtlamalarla tüketimi düşürmeyi tercih ediyor.